ਸਨਸਧੀ ਸਰਕਾਰ: ਅਰਥ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾਵਾਂ (ਪੰਜਾਬੀ ਵਿੱਚ)

ਸਤ ਸ੍ਰੀ ਅਕਾਲ ਦੋਸਤੋ! ਅੱਜ ਅਸੀਂ ਸਨਸਧੀ ਸਰਕਾਰ ਬਾਰੇ ਗੱਲ ਕਰਾਂਗੇ। ਇਹ ਇੱਕ ਅਜਿਹੀ ਚੀਜ਼ ਹੈ ਜਿਸ ਬਾਰੇ ਤੁਸੀਂ ਸ਼ਾਇਦ ਸੁਣਿਆ ਹੋਵੇਗਾ, ਪਰ ਤੁਸੀਂ ਪੱਕਾ ਨਹੀਂ ਜਾਣਦੇ ਹੋ ਕਿ ਇਹ ਕੀ ਹੈ। ਚਿੰਤਾ ਨਾ ਕਰੋ, ਅਸੀਂ ਇਸਨੂੰ ਤੁਹਾਡੇ ਲਈ ਸੌਖਾ ਕਰ ਦੇਵਾਂਗੇ। ਅਸੀਂ ਇਸਦੇ ਅਰਥਾਂ, ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾਵਾਂ ਅਤੇ ਇਹ ਕਿਵੇਂ ਕੰਮ ਕਰਦੀ ਹੈ ਬਾਰੇ ਜਾਣਾਂਗੇ। ਇਸ ਲਈ ਜੁੜੇ ਰਹੋ, ਅਤੇ ਆਓ ਇਕੱਠੇ ਸਿੱਖੀਏ!

ਸਨਸਧੀ ਸਰਕਾਰ ਕੀ ਹੈ?

ਸਨਸਧੀ ਸਰਕਾਰ, ਜਿਸਨੂੰ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਵਿੱਚ Confederate Government ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਇੱਕ ਅਜਿਹੀ ਸਰਕਾਰ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਕਈ ਰਾਜ ਜਾਂ ਖੇਤਰ ਇੱਕ ਸੰਧੀ ਜਾਂ ਸਮਝੌਤੇ ਰਾਹੀਂ ਇਕੱਠੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਕਿਸਮ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਵਿੱਚ, ਹਰੇਕ ਰਾਜ ਆਪਣੀ ਸੁਤੰਤਰਤਾ ਅਤੇ ਪ੍ਰਭੂਸੱਤਾ ਨੂੰ ਬਰਕਰਾਰ ਰੱਖਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਕੁਝ ਸਾਂਝੇ ਮੁੱਦਿਆਂ 'ਤੇ ਫੈਸਲੇ ਲੈਣ ਲਈ ਇੱਕ ਕੇਂਦਰੀ ਸਰਕਾਰ ਬਣਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਕੇਂਦਰੀ ਸਰਕਾਰ ਰਾਜਾਂ ਦੁਆਰਾ ਦਿੱਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਸ਼ਕਤੀਆਂ ਨਾਲ ਕੰਮ ਕਰਦੀ ਹੈ, ਅਤੇ ਰਾਜਾਂ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਵੀ ਸਮੇਂ ਸੰਧੀ ਤੋਂ ਵੱਖ ਹੋਣ ਦਾ ਅਧਿਕਾਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਸੌਖੇ ਸ਼ਬਦਾਂ ਵਿੱਚ, ਇਹ ਇੱਕ ਅਜਿਹਾ ਸਮੂਹ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਹਰ ਕੋਈ ਆਪਣਾ ਬੌਸ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਉਹ ਕੁਝ ਚੀਜ਼ਾਂ 'ਤੇ ਇਕੱਠੇ ਕੰਮ ਕਰਨ ਲਈ ਸਹਿਮਤ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਲਈ, ਤੁਸੀਂ ਜਾਣਦੇ ਹੋ, ਇਹ ਇੱਕ ਕਿਸਮ ਦਾ 'ਤੁਸੀਂ ਆਪਣਾ ਕੰਮ ਕਰੋ, ਅਤੇ ਅਸੀਂ ਆਪਣਾ ਕੰਮ ਕਰਾਂਗੇ, ਪਰ ਆਓ ਵੱਡੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ 'ਤੇ ਇਕੱਠੇ ਚੱਲੀਏ' ਵਾਲਾ ਮਾਮਲਾ ਹੈ।

ਸਨਸਧੀ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਧਾਰਨਾ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਕਈ ਵਾਰ ਦੇਖੀ ਗਈ ਹੈ। ਇੱਕ ਮਸ਼ਹੂਰ ਉਦਾਹਰਣ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਦੀਆਂ ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਜਾਂ ਦੀ ਸਨਸਧੀ ਹੈ, ਜੋ ਅਮਰੀਕੀ ਘਰੇਲੂ ਯੁੱਧ ਦੌਰਾਨ 1861 ਤੋਂ 1865 ਤੱਕ ਮੌਜੂਦ ਸੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਸਵਿਸ ਕਨਫੈਡਰੇਸ਼ਨ ਵੀ ਇੱਕ ਇਤਿਹਾਸਕ ਉਦਾਹਰਣ ਹੈ, ਜਿਸਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ 1291 ਵਿੱਚ ਹੋਈ ਸੀ ਅਤੇ ਕਈ ਸਦੀਆਂ ਤੱਕ ਵਿਕਸਤ ਹੁੰਦੀ ਰਹੀ। ਇਸ ਕਿਸਮ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਦਾ ਮੁੱਖ ਵਿਚਾਰ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਰਾਜ ਆਪਣੀ ਖੁਦਮੁਖਤਿਆਰੀ ਨੂੰ ਕਾਇਮ ਰੱਖਦੇ ਹੋਏ ਸਾਂਝੇ ਟੀਚਿਆਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਲਈ ਸਹਿਯੋਗ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਸੋਚੋ ਕਿ ਇਹ ਇੱਕ ਟੀਮ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਵਰਗਾ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਹਰ ਮੈਂਬਰ ਆਪਣਾ ਹਿੱਸਾ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਸਾਰੇ ਮਿਲ ਕੇ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਟੀਚਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਦੇ ਹਨ।

ਸਨਸਧੀ ਸਰਕਾਰ ਦੀਆਂ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾਵਾਂ

ਸਨਸਧੀ ਸਰਕਾਰ ਦੀਆਂ ਕੁਝ ਖਾਸ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾਵਾਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ ਜੋ ਇਸਨੂੰ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਹੋਰ ਰੂਪਾਂ ਤੋਂ ਵੱਖ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਹ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾਵਾਂ ਇਸਦੇ ਢਾਂਚੇ, ਕਾਰਜਸ਼ੀਲਤਾ ਅਤੇ ਮੈਂਬਰ ਰਾਜਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਸਬੰਧਾਂ ਨੂੰ ਪਰਿਭਾਸ਼ਤ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ। ਆਓ ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾਵਾਂ 'ਤੇ ਵਿਸਥਾਰ ਨਾਲ ਗੱਲ ਕਰੀਏ:

1. ਰਾਜਾਂ ਦੀ ਪ੍ਰਭੂਸੱਤਾ

ਸਨਸਧੀ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਇਸਦੇ ਮੈਂਬਰ ਰਾਜ ਆਪਣੀ ਪ੍ਰਭੂਸੱਤਾ ਬਰਕਰਾਰ ਰੱਖਦੇ ਹਨ। ਇਸਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਹਰੇਕ ਰਾਜ ਆਪਣੇ ਅੰਦਰੂਨੀ ਮਾਮਲਿਆਂ 'ਤੇ ਪੂਰਾ ਕੰਟਰੋਲ ਰੱਖਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਆਪਣੀਆਂ ਨੀਤੀਆਂ ਅਤੇ ਕਾਨੂੰਨਾਂ ਨੂੰ ਸੁਤੰਤਰ ਤੌਰ 'ਤੇ ਬਣਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਕੇਂਦਰੀ ਸਰਕਾਰ ਕੋਲ ਰਾਜਾਂ 'ਤੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਅਧਿਕਾਰ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ, ਅਤੇ ਉਹ ਰਾਜਾਂ ਦੀ ਇੱਛਾ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਕੋਈ ਫੈਸਲਾ ਨਹੀਂ ਲੈ ਸਕਦੀ। ਇਹ ਬਿਲਕੁਲ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹੈ ਜਿਵੇਂ ਤੁਹਾਡੇ ਕੋਲ ਆਪਣੇ ਘਰ ਵਿੱਚ ਸਾਰੇ ਨਿਯਮ ਹੋਣ, ਅਤੇ ਤੁਹਾਡੇ ਗੁਆਂਢੀ ਤੁਹਾਨੂੰ ਇਹ ਨਾ ਦੱਸ ਸਕਣ ਕਿ ਕੀ ਕਰਨਾ ਹੈ।

2. ਸੰਧੀ 'ਤੇ ਆਧਾਰਿਤ

ਸਨਸਧੀ ਸਰਕਾਰ ਇੱਕ ਸੰਧੀ ਜਾਂ ਸਮਝੌਤੇ 'ਤੇ ਆਧਾਰਿਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਜੋ ਮੈਂਬਰ ਰਾਜਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਸੰਧੀ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਢਾਂਚੇ, ਸ਼ਕਤੀਆਂ ਅਤੇ ਕਾਰਜਾਂ ਨੂੰ ਪਰਿਭਾਸ਼ਤ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਸੰਧੀ ਵਿੱਚ ਇਹ ਵੀ ਦੱਸਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਰਾਜਾਂ ਨੇ ਕਿਹੜੇ ਮੁੱਦਿਆਂ 'ਤੇ ਇਕੱਠੇ ਕੰਮ ਕਰਨ ਲਈ ਸਹਿਮਤੀ ਦਿੱਤੀ ਹੈ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਰੱਖਿਆ, ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਮਾਮਲੇ, ਜਾਂ ਵਪਾਰ। ਇਹ ਸੰਧੀ ਇੱਕ ਕਿਸਮ ਦਾ ਨਿਯਮਾਂ ਦਾ ਸੈੱਟ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜਿਸ 'ਤੇ ਸਾਰੇ ਰਾਜ ਸਹਿਮਤ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਜੋ ਕੋਈ ਵੀ ਆਪਣੀ ਮਰਜ਼ੀ ਨਾ ਕਰ ਸਕੇ।

3. ਸੀਮਤ ਕੇਂਦਰੀ ਸ਼ਕਤੀ

ਸਨਸਧੀ ਸਰਕਾਰ ਵਿੱਚ ਕੇਂਦਰੀ ਸਰਕਾਰ ਦੀਆਂ ਸ਼ਕਤੀਆਂ ਸੀਮਤ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਕੇਂਦਰੀ ਸਰਕਾਰ ਸਿਰਫ ਉਹਨਾਂ ਮਾਮਲਿਆਂ 'ਤੇ ਫੈਸਲੇ ਲੈ ਸਕਦੀ ਹੈ ਜੋ ਰਾਜਾਂ ਨੇ ਉਸਨੂੰ ਸੌਂਪੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਬਾਕੀ ਸਾਰੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ, ਰਾਜ ਆਪਣੇ ਫੈਸਲੇ ਲੈਣ ਲਈ ਸੁਤੰਤਰ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਸਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਕੇਂਦਰੀ ਸਰਕਾਰ ਕੋਲ ਰਾਜਾਂ ਨੂੰ ਕੋਈ ਕੰਮ ਕਰਨ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਕਰਨ ਦੀ ਸ਼ਕਤੀ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ, ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਵਿੱਚ ਦਖਲ ਨਹੀਂ ਦੇ ਸਕਦੀ। ਸੋਚੋ ਕਿ ਕੇਂਦਰੀ ਸਰਕਾਰ ਇੱਕ ਕੋਆਰਡੀਨੇਟਰ ਵਰਗੀ ਹੈ, ਜੋ ਸਾਰਿਆਂ ਨੂੰ ਇਕੱਠੇ ਕੰਮ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦੀ ਹੈ, ਪਰ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਇਹ ਨਹੀਂ ਦੱਸ ਸਕਦੀ ਕਿ ਕੀ ਕਰਨਾ ਹੈ।

4. ਵੱਖ ਹੋਣ ਦਾ ਅਧਿਕਾਰ

ਸਨਸਧੀ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਮੈਂਬਰ ਰਾਜਾਂ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਵੀ ਸਮੇਂ ਸੰਧੀ ਤੋਂ ਵੱਖ ਹੋਣ ਦਾ ਅਧਿਕਾਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਜੇ ਕੋਈ ਰਾਜ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਫੈਸਲਿਆਂ ਤੋਂ ਸੰਤੁਸ਼ਟ ਨਹੀਂ ਹੈ ਜਾਂ ਉਸਨੂੰ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਸਦੇ ਹਿੱਤਾਂ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਨਹੀਂ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਉਹ ਸੰਧੀ ਤੋਂ ਵੱਖ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਆਪਣੀ ਸੁਤੰਤਰ ਸਰਕਾਰ ਬਣਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਇੱਕ ਕਿਸਮ ਦਾ 'ਜੇ ਤੁਹਾਨੂੰ ਇਹ ਪਸੰਦ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਤਾਂ ਤੁਸੀਂ ਛੱਡ ਸਕਦੇ ਹੋ' ਵਾਲਾ ਨਿਯਮ ਹੈ।

5. ਸਾਂਝੀ ਫੌਜੀ ਸ਼ਕਤੀ

ਕੁਝ ਸਨਸਧੀ ਸਰਕਾਰਾਂ ਵਿੱਚ, ਮੈਂਬਰ ਰਾਜ ਸਾਂਝੀ ਫੌਜੀ ਸ਼ਕਤੀ ਬਣਾ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਸਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਰਾਜ ਆਪਣੀਆਂ ਫੌਜਾਂ ਨੂੰ ਇਕੱਠਾ ਕਰਕੇ ਇੱਕ ਵੱਡੀ ਅਤੇ ਮਜ਼ਬੂਤ ਫੌਜ ਬਣਾਉਂਦੇ ਹਨ, ਜਿਸਦੀ ਵਰਤੋਂ ਉਹ ਬਾਹਰੀ ਖਤਰਿਆਂ ਤੋਂ ਆਪਣੀ ਰੱਖਿਆ ਕਰਨ ਲਈ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਇਸ ਫੌਜ ਦਾ ਕੰਟਰੋਲ ਰਾਜਾਂ ਕੋਲ ਹੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਕੇਂਦਰੀ ਸਰਕਾਰ ਇਸਨੂੰ ਆਪਣੀ ਮਰਜ਼ੀ ਨਾਲ ਨਹੀਂ ਵਰਤ ਸਕਦੀ। ਇਹ ਇੱਕ ਕਿਸਮ ਦਾ 'ਸਾਰਿਆਂ ਲਈ ਇੱਕ, ਅਤੇ ਇੱਕ ਲਈ ਸਾਰੇ' ਵਾਲਾ ਮਾਮਲਾ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਸਾਰੇ ਰਾਜ ਮਿਲ ਕੇ ਆਪਣੀ ਰੱਖਿਆ ਕਰਦੇ ਹਨ।

6. ਆਰਥਿਕ ਸਹਿਯੋਗ

ਸਨਸਧੀ ਸਰਕਾਰ ਵਿੱਚ, ਮੈਂਬਰ ਰਾਜ ਆਰਥਿਕ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਸਹਿਯੋਗ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਉਹ ਸਾਂਝੇ ਵਪਾਰ ਸਮਝੌਤੇ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਇੱਕ ਸਾਂਝੀ ਮੁਦਰਾ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਜਾਂ ਆਰਥਿਕ ਵਿਕਾਸ ਲਈ ਇਕੱਠੇ ਕੰਮ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਨਾਲ ਰਾਜਾਂ ਨੂੰ ਆਰਥਿਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਮਜ਼ਬੂਤ ਹੋਣ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਬਿਹਤਰ ਜੀਵਨ ਪੱਧਰ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਮਿਲਦੀ ਹੈ। ਸੋਚੋ ਕਿ ਇਹ ਇੱਕ ਕਿਸਮ ਦਾ 'ਇਕੱਠੇ ਅਮੀਰ ਬਣੋ' ਵਾਲਾ ਸਮਝੌਤਾ ਹੈ।

ਸਨਸਧੀ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਫਾਇਦੇ ਅਤੇ ਨੁਕਸਾਨ

ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਹਰ ਰੂਪ ਦੇ ਫਾਇਦੇ ਅਤੇ ਨੁਕਸਾਨ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਉਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਨਸਧੀ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਵੀ ਕੁਝ ਫਾਇਦੇ ਅਤੇ ਨੁਕਸਾਨ ਹਨ। ਆਓ ਇਨ੍ਹਾਂ 'ਤੇ ਇੱਕ ਨਜ਼ਰ ਮਾਰੀਏ:

ਫਾਇਦੇ

• ਰਾਜਾਂ ਦੀ ਆਜ਼ਾਦੀ: ਸਨਸਧੀ ਸਰਕਾਰ ਰਾਜਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਬਰਕਰਾਰ ਰੱਖਣ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਦਿੰਦੀ ਹੈ, ਜਿਸਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਆਪਣੇ ਫੈਸਲੇ ਖੁਦ ਲੈ ਸਕਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਕੇਂਦਰੀ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਦਖਲ ਤੋਂ ਬਚ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਉਹਨਾਂ ਰਾਜਾਂ ਲਈ ਬਹੁਤ ਵਧੀਆ ਹੈ ਜੋ ਆਪਣੀ ਵਿਲੱਖਣ ਪਛਾਣ ਅਤੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਨੂੰ ਬਚਾਉਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ।
• ਸਥਾਨਕ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਸ਼ਮੂਲੀਅਤ: ਕਿਉਂਕਿ ਫੈਸਲੇ ਰਾਜ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਲਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਇਸ ਲਈ ਸਥਾਨਕ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਸਰਕਾਰ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣ ਅਤੇ ਆਪਣੀ ਗੱਲ ਰੱਖਣ ਦੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਮੌਕੇ ਮਿਲਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਨਾਲ ਸਰਕਾਰ ਲੋਕਾਂ ਦੀਆਂ ਲੋੜਾਂ ਪ੍ਰਤੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਜਵਾਬਦੇਹ ਬਣਦੀ ਹੈ।
• ਲਚਕੀਲਾਪਣ: ਸਨਸਧੀ ਸਰਕਾਰ ਵਿੱਚ ਲਚਕੀਲਾਪਣ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜਿਸਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਰਾਜ ਆਪਣੀਆਂ ਲੋੜਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਨੀਤੀਆਂ ਬਣਾ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਉਹਨਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਲਈ ਬਹੁਤ ਵਧੀਆ ਹੈ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਲੋੜਾਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ।

ਨੁਕਸਾਨ

• ਕਮਜ਼ੋਰ ਕੇਂਦਰੀ ਸਰਕਾਰ: ਸਨਸਧੀ ਸਰਕਾਰ ਵਿੱਚ ਕੇਂਦਰੀ ਸਰਕਾਰ ਕਮਜ਼ੋਰ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਰਕੇ ਉਹ ਰਾਜਾਂ ਨੂੰ ਇਕੱਠੇ ਰੱਖਣ ਅਤੇ ਸਾਂਝੇ ਟੀਚਿਆਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮੁਸ਼ਕਲ ਪੇਸ਼ ਆ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਕਈ ਵਾਰ ਅਸਥਿਰਤਾ ਅਤੇ ਅਰਾਜਕਤਾ ਵੱਲ ਲੈ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
• ਰਾਜਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਟਕਰਾਅ: ਕਿਉਂਕਿ ਰਾਜ ਆਪਣੇ ਫੈਸਲੇ ਲੈਣ ਲਈ ਸੁਤੰਤਰ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਇਸ ਲਈ ਉਹਨਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਟਕਰਾਅ ਹੋਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਉਦੋਂ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਰਾਜਾਂ ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਹਿੱਤ ਜਾਂ ਵਿਚਾਰ ਹੋਣ।
• ਵੱਖ ਹੋਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ: ਸਨਸਧੀ ਸਰਕਾਰ ਵਿੱਚ ਰਾਜਾਂ ਨੂੰ ਵੱਖ ਹੋਣ ਦਾ ਅਧਿਕਾਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਰਕੇ ਸਰਕਾਰ ਅਸਥਿਰ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਜੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਰਾਜ ਵੱਖ ਹੋਣ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਸਰਕਾਰ ਟੁੱਟ ਸਕਦੀ ਹੈ।

ਸਨਸਧੀ ਸਰਕਾਰ ਦੀਆਂ ਉਦਾਹਰਣਾਂ

ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਸਨਸਧੀ ਸਰਕਾਰ ਦੀਆਂ ਕਈ ਉਦਾਹਰਣਾਂ ਮਿਲਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਹਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕੁਝ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਉਦਾਹਰਣਾਂ ਹੇਠਾਂ ਦਿੱਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ:

1. ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਜਾਂ ਦੀ ਸਨਸਧੀ (1861-1865): ਇਹ ਸਨਸਧੀ ਅਮਰੀਕੀ ਘਰੇਲੂ ਯੁੱਧ ਦੌਰਾਨ ਹੋਂਦ ਵਿੱਚ ਆਈ ਸੀ, ਜਦੋਂ ਦੱਖਣੀ ਰਾਜ ਅਮਰੀਕਾ ਤੋਂ ਵੱਖ ਹੋ ਗਏ ਸਨ। ਇਸ ਸਨਸਧੀ ਦਾ ਮੁੱਖ ਟੀਚਾ ਗੁਲਾਮੀ ਨੂੰ ਬਰਕਰਾਰ ਰੱਖਣਾ ਸੀ।
2. ਸਵਿਸ ਸਨਸਧੀ (1291-1798): ਸਵਿਸ ਸਨਸਧੀ ਕਈ ਸਦੀਆਂ ਤੱਕ ਚੱਲੀ ਅਤੇ ਇਸ ਵਿੱਚ ਕਈ ਸੁਤੰਤਰ ਕੈਂਟਨ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ। ਇਹ ਸਨਸਧੀ ਬਾਹਰੀ ਹਮਲਿਆਂ ਤੋਂ ਆਪਣੀ ਰੱਖਿਆ ਕਰਨ ਅਤੇ ਸਾਂਝੇ ਮੁੱਦਿਆਂ 'ਤੇ ਫੈਸਲੇ ਲੈਣ ਲਈ ਬਣਾਈ ਗਈ ਸੀ।
3. ਜਰਮਨ ਸਨਸਧੀ (1815-1866): ਜਰਮਨ ਸਨਸਧੀ ਨੈਪੋਲੀਅਨ ਯੁੱਧਾਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਬਣਾਈ ਗਈ ਸੀ ਅਤੇ ਇਸ ਵਿੱਚ 39 ਜਰਮਨ ਰਾਜ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ। ਇਸ ਸਨਸਧੀ ਦਾ ਮੁੱਖ ਟੀਚਾ ਜਰਮਨੀ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਂਤੀ ਅਤੇ ਸਥਿਰਤਾ ਬਣਾਈ ਰੱਖਣਾ ਸੀ।

ਸਿੱਟਾ

ਸਨਸਧੀ ਸਰਕਾਰ ਇੱਕ ਅਜਿਹੀ ਸਰਕਾਰ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਕਈ ਰਾਜ ਆਪਣੀ ਸੁਤੰਤਰਤਾ ਬਰਕਰਾਰ ਰੱਖਦੇ ਹੋਏ ਸਾਂਝੇ ਟੀਚਿਆਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਲਈ ਇਕੱਠੇ ਆਉਂਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਕਿਸਮ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਆਪਣੇ ਫਾਇਦੇ ਅਤੇ ਨੁਕਸਾਨ ਹਨ, ਅਤੇ ਇਸਦੀ ਸਫਲਤਾ ਮੈਂਬਰ ਰਾਜਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਸਹਿਯੋਗ ਅਤੇ ਸਮਝ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਅਸੀਂ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਉਦਾਹਰਣਾਂ ਵਿੱਚ ਦੇਖਿਆ ਹੈ, ਸਨਸਧੀ ਸਰਕਾਰ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਕਈ ਵਾਰ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਰੂਪਾਂ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦ ਰਹੀ ਹੈ, ਅਤੇ ਇਸਦਾ ਅਧਿਐਨ ਸਾਨੂੰ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਰੂਪਾਂ ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਕੰਮ ਕਰਨ ਦੇ ਤਰੀਕਿਆਂ ਬਾਰੇ ਬਹੁਤ ਕੁਝ ਸਿਖਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।

ਮੈਨੂੰ ਉਮੀਦ ਹੈ ਕਿ ਤੁਹਾਨੂੰ ਇਹ ਜਾਣਕਾਰੀ ਲਾਭਦਾਇਕ ਲੱਗੀ ਹੋਵੇਗੀ। ਜੇ ਤੁਹਾਡੇ ਕੋਈ ਸਵਾਲ ਹਨ, ਤਾਂ ਕਿਰਪਾ ਕਰਕੇ ਪੁੱਛਣ ਵਿੱਚ ਝਿਜਕੋ ਨਾ। ਅਗਲੀ ਵਾਰ ਤੱਕ, ਧੰਨਵਾਦ ਅਤੇ ਖੁਸ਼ ਰਹੋ!